Da nhân tạo là gì? Có những loại da nhân tạo nào đang được ứng dụng rộng rãi trong đời sống?
- XDAILY STORE
- Tin tức
- 16/01/2024
Các sản phẩm ứng dụng trong đời sống được làm từ chất liệu da động vật vẫn thường sở hữu nét đẹp sang trọng, và nằm trong phân khúc giá tầm trung, cao cấp đến đặc biệt cao cấp. Dẫu vậy, các sản phẩm da thật thường có mức giá cao, quy sình sản xuất phức tạp kéo dài, đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng trong quá trình sử dụng. Chất liệu da nhân tạo được ra đời như một sự lựa chọn thứ hai hoàn hảo thay thế cho da thật. Nhờ công nghệ tiên tiến, ngày nay da nhân tạo đã sở hữu những nét đẹp tương tự như chất liệu da thật, nhưng dễ sản xuất và đa dạng hơn về màu sắc họa tiết và đặc tính, da nhân tạo cũng có giá thành thấp hơn đáng kể.
Da nhân tạo là gì?
Da nhân tạo một tên gọi khác cho da giả hoặc da tổng hợp. Chất liệu này thường được ứng dụng để sản xuất các sản phẩm nội thất như sofa, ghế, bọc giường... da giả cũng xuất hiện nhiều trong ngành công nghiệp sản xuất ô tô, thời trang và một số sản phẩm hàng tiêu dùng khác. Có ba loại cấu trúc da nhân tạo chính polyurethane (“PU”), polyvinyl chloride (PVC – “Vinyl”), và silicone.
Vào những năm 1940, da Vinyl đã được sản xuất tại Mỹ ban đầu chất liệu này được ứng dụng chủ yếu vào các sản phẩm như giày dép, nội thất ô tô và ít nhiều trong lĩnh vực thời trang. Vào cuối những năm 1950 sản phẩm da Polyurethane được Dupont và các công ty khác bắt đầu tích cực nghiên cứu phát triển. Vải bọc Silicone là loại da nhân tạo rất mới khi được giới thiệu chính thức vào năm 2010.
Da tổng hợp silocone, polyurethane hay vinyl đều sở hữu những ưu nhược điểm riêng biệt. Polyurethane hay PU có tính chất mềm hơn, linh hoạt và thoáng khí hơn nhờ ưu điểm này da PU thường ứng dụng trong thời trang và nội thất, những sản phẩm có bề mặt tiếp xúc và độ mài mòn cao. Vinyl thì không được mềm mại và thoáng khí như vậy, nhờ đó mà chất liệu da này kháng ẩm rất tốt và lý tưởng cho các sản phẩm cần sự chống ẩm như các hộp đựng thiết bị điện tử, hộp bảo quản hoặc bìa sách. Silicone sở hữu những ưu điểm của cả vinyl và PU nên sẽ phù hợp để sản xuất hầu hết các sản phẩm hàng tiêu dùng có sử dụng chất liệu da nhân tạo.
Dưới đây là những thông tin chi tiết hơn về những loại da tổng hợp đã được đề cập ở trên.
Da nhân tạo Vinyl
Da Vinyl được làm từ 2 vật liệu riêng biệt. Bắt đầu từ lớp vải được làm từ sợi Polyester siêu bền. Sau đó các sợi này được phủ nhựa Vinyl, có thành phần gồm Vinyl clorua (PVC) và chất hóa dẻo axit Phthalic. Nhựa Vinyl được lung chảy trên bề mặt các sợi Polyster, bịt kín các sợi lại và tạo ra một bề mặt dẻo dai và gần như không thấm nước.
Da nhân tạo Vinyl có ưu nhược điểm sau:
Da Vinyl dễ dàng được làm sạch và bảo trì lý tưởng cho những môi trường đặt sự sạch sẽ lên hàng đầu như bệnh viện và nhà hàng, Da cũng không cần phải bảo quản ở trong môi trường nhiệt độ ôn hòa đặc biệt nào.
Tuy nhiên chất liệu Vinyl vẫn nên tránh ánh nắng mặt trời đặc biệt là các sản phẩm nội thất, sức nóng sẽ khiến da bị chảy và dính tạo cảm giác ngồi không mấy thoải mái. Vinyl sẽ có thể sẽ bị nứt sau thời gian dài sử dụng.
Da nhân tạo Polyurethane
Da PU được tạo ra bằng cách phủ một lớp Polyme dẻo lên bề mặt một loại vài nền làm từ bông hoặc poyester... sau đó nhà sản xuất sẽ xử lý để sao cho tấm da trông giống với da làm từ động vật nhất. Xét về tổng thể từ cảm giác khi cầm trên tay đến cảm giác bề mặt, da PU chính là loại da giả có chất lượng gần giống da thuộc nhất. Ngoài cảm giác cầm nắm, da PU cũng có đặc tính gấp nếp và nhăn tương tự như những gì sày ra trên da thật.
Bằng việc không sử dụng chất hóa dẻo nên da PU không có hiện tương nứt vỡ, bong tróc trong quá trình sử dụng, chất liệu này sẽ luôn giữ được sự mềm mại dẻo dai trong suốt vòng đời sử dụng của nó. Da PU cũng cho phép trang trí đính các vật liệu khác lên chất liệu một cách dễ dàng. Xem thêm thông tin chi tiết về da PU
Da PU được cho là thân thiện với môi trường và sức khỏe con người hơn Vinyl do trong quá trình sản xuất không taioj ra chất Dioxin độc hại. Da Polyurethane có giá thành thấp hơn da thật nhưng chi phí sản xuất lại cao hơn da Vinyl. Tuy nhiên nhờ đặc tính ưu việt mà da PU được sử dụng rất rộng rãi trong thời trang và hàng tiêu dùng đặc biệt là các sản phẩm nội thất.
Da nhân tạo Silicone
Vật liệu này là một sản phẩm rất mới trong nền sản xuất da công nghiệp. Silicone là một loại Polyme hữu cơ trong khi PU và PVC là các polyme vô cơ. Các Polyme hữu cơ có cấu trúc sạch hơn ơ cấp độ phân tử. Silicone được sản xuất thông qua quy trình đúc một trạm, khác hoàn toàn so với quy trình sản xuất vải tráng truyền thống. Quy trình này sử dụng ít năng lượng hơn, không sử dụng bất kì dung môi nào và tiêu tốn rất ít nước. Quá trình sản xuất không phát thải VOC do vậy không góp phần gây ô nhiễm không khí.
Da Silicone có tính chất mềm mại và dẻo dai, da sẽ không có hiện tượng bong tróc, nứt như PVC hoặc vấn đề về thủy phân như PU. Da Silicone cũng dễ dàng để vệ sinh. Tuy nhiên chi phí sản xuất chất liệu da tổng hợp này khá đắt đỏ, và hạn chế hơn trong cách trang trí, gần như việc trang trí sẽ dựa nhiều vào việc tạo màu và in ấn hoặc in ấn kỹ thuật số. Chất liệu này cũng thường được dùng trong các sản phẩm nội thất và hàng tiêu dùng.
Việc thay thế da từ động vật bằng da nhân tạo có những lợi ích gì?
Mỗi loại da sẽ có những ưu nhược điểm khác nhau, tùy vào từng trường hợp và giá trị sử dụng của sản phẩm mà chất liệu da nhân tạo và da thuộc từ động vật sẽ có những lợi điểm khác nhau. Không thể phủ nhận giá trị của da từ động vật mang lại trong các lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng phục vụ văn hóa đời sống của con người, nhưng da nhân tạo vẫn sẽ có những lợi điểm khi được sử dụng là vật thay thế.
- Kinh tế: Da giả thường có giá thành rẻ hơn nhiều so với da thật.
- Độ bền: Da nhân tạo có độ bền rất tốt có thể sử dụng trong thời gian dài. Một số kiểu da nhân tạo còn có khả năng hạn chế trầy xước có thể khiến da thật bị tổn thương hoặc hỏng. Qúa trình sử dụng cũng không dễ bị bong tróc như da thật. Da nhân tạo cũng không dễ bị phai màu dưới ánh sáng của tia cực tím và khả năng chống bụi bẩn cực tốt.
- Vệ sinh dễ dàng: Chất liệu da nhân tạo có thể được lau sạch chỉ bằng một tấm vải và chút nước ấm mà không cần phải lo sợ sự cong vênh nứt nẻ vì ẩm ướt. Một số dòng da nhân tạo được cải tiến còn có thể được làm sạch nhanh chóng bằng một tấm vải khô.
- Chất lượng thẩm mĩ: Nhờ công nghệ hiện đại các loại da nhân tạo đã được tạo thớ, kết cấu một cách tinh sảo khiến chúng thể hiện trực quan nhất chất lượng của những tấm da thật.
- Hình thức nhất quán: Da nhân tạo mang lại ngoại hình đồng nhất vân và màu sắc đều đồng đều khi các sản phẩm được sử dụng cùng một loại da và cùng nguồn gốc.
- Thời trang: Da nhân tạo là chất liệu tổng hợp nên có thể nhuộm đa dạng màu sắc. Da cũng cho phép in nhiều họa tiết hoa văn hơn
Dẫu có những ưu điểm vượt trội, tuy nhiên có rất nhiều giá trị sử dụng, văn hóa và lối sống, da nhân tạo vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn được chất liệu da thật. Da nhân tạo sẽ tiếp tục con đường phát triển của riêng nó góp phần phục vụ đời sống con người với những sản phẩm đồ da chất lượng, thân thiện với môi trường và an toàn với sức khỏe của con người.
